काशी पोख्रेल

बाँके,१५ फागुन  । स्वाइन फ्लुको उच्च जोखिममा रहेको बाँकेमा उपचारका लागि चाहिने औषधि भने एकदमै थोरै मात्रामा छ । नेपाल–भारत खुल्ला सीमानाका कारण भारतमा देखिएको स्वाइन फ्लु नेपालमा सजिलै भित्रिन सक्ने खतरालाई मध्यनजरगरी स्वास्थ्य सेवा विभागले बाँकेलाई पनि औषधि पठाएको हो । तर, विभागले पठाएको उक्त औषधि एकदमै थोरै मात्रामा भएको जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालयका महामारी रोग नियन्त्रण फोकल पर्सन राम वहादुर चन्दले जानकारी दिए ।

स्वाइन फ्लु भनेर चिनिने इन्फ्लुएन्जा ‘ए–एच१एन१का संक्रमितलाई खुवाउने ‘टामिफ्लु’ नामक औषधि सरकारसँग एक हजार जनालाई पुग्ने मात्रै रहेको छ । चन्दले भने, ‘बाँकेमा ‘टामिफ्लु’ नामक औषधि ६०० चक्की मात्र छ । एक जनालाई कम्तिमा ८ चक्कीसम्म खुवाउनुपर्ने भएकोले हाल मौजुदा औषधिले करिव ७०÷७५ जनालाई मात्र पुग्ने देखिन्छ ।’
भारतमा जस्तै नेपालमा पनि प्रकोप बढ्दै गए अभाव हुने जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालयले जनाएको छ । बाँकेमा स्वाइन फ्लुको संक्रमण नदेखिएकोले कम औषधि मगाइएको चन्दले बताए । ‘संक्रमण नदेखिदै औषधि मगाउनुको औचित्य नदेखेर थोरैमात्रामा औषधि मगाइएको हो,’ चन्दले भने ।
बजारमा नपाइने यो औषधि सरकारले निःशुल्क निजी तथा सरकारी अस्पताललाई दिँदै आएको छ । हाल उक्त औषधि भेरी अंचल अस्पताललाई दिइएको र माग भए अन्य अस्पताललाई पनि प्रदान गरिने भएको छ । ‘हाल भेरी अंचल अस्पताललाई मात्र औषधि उपलब्ध गराएका छौँ । माग र आवश्यकता परेमा अन्य अस्पताललाई पनि दिइने छ,’ उनले भने ।
नेपालमा २० जना स्वाइन फ्लुका संक्रमित फेला परेको पुष्टि भएको छ । स्वाइन फ्लुका विरामीले खाने औषधि भने नेपालमा कम मात्रामा भएको खुलेको छ । स्वास्थ्य सेवा विभाग इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखासँग संक्रमितलाई खुवाउने औषधि निश्चित परिणाममा मात्रै छ । स्वाइनफ्लुका बिरामीलाई कम्तीमा ५ दिनको डोज दिनुपर्ने र महाशाखासँग २५, ४५ र ७५ मिलिग्राम (एमजी) डोजका औषधि भएकाले बढीमा एक हजार जनालाई मात्रै पुग्ने जनाइएको छ ।
यस्ता जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालय बाँकेले स्वाइन फ्लु भित्रिन नदिन विशेष सतर्कता अपनाए पनि स्वाइन फ्लु संक्रमण हुन नदिन प्रयोग गरिने भ्याक्सिनको ब्यवस्था गर्नतर्फ ध्यान दिएको छैन । जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालयसँग संक्रमितको उपचारमा प्रयोग गरिने औषधिमात्र रहेको जनस्वास्थ्य कार्यालयका महामारी रोग नियन्त्रण फोकल पर्सन राम वहादुर चन्दले जानकारी दिए ।
उनले जनसंख्याको अनुपातमा औषधि थोरै भएकोले संक्रमितका लागि मात्र राखिएको बताए । ‘स्वास्थ्य सेवा विभागले पठाएको औषधि एकदमै थोरै भएकोले संक्रमितका लागि राखिएको हो,’ उनले भने । स्वाइन फ्लु संक्रमण लाग्न नदिनका लागि ‘क्यामी फ्लु’ नामक ट्याब्लेट र ‘इन्फ्लुयन्जा’ नामक भ्याक्सिन लगाउन सकिने भेरी अंचल अस्पतालका फिजिसियन डा. राजन पाण्डेले बताए । ट्याब्लेटभन्दा भ्याक्सिन प्रभावकारी हुने बताउँदै डा. पाण्डेले पहिले नै औषधि खाए संक्रमणबाट बच्न सकिने जानकारी दिए ।
जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालमा पठाएको स्वाइन फ्लुको औषधि बजारमा किन्न नपाइने सरकारले दावी गरे पनि चिकित्सकले उक्त औषधि बजारमा किन्न पाइने बताए । डायवेटिज (मधुमेह) र दमका विरामीलाई इन्फ्लुयन्जा हुने सम्भावना धेरै भएकोले ति रोगका विरामीलाई उक्त औषधि दिइने गरेको डा. पाण्डेले खुलाए । ‘सन् २००९ पछि बजारमा आएका इन्फ्लुयन्जा भ्याक्सिनले स्वाइन फ्लु संक्रमण रोक्न सक्छ,’ उनले भने, ‘सरकारले चाहेमा भ्याक्सिन ब्यवस्था गर्न सक्छ ।’