काठमाडौं । नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा)को सचिवालय बैठकमा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले उपाध्यक्ष बामदेव गौतमलाई प्रधानमन्त्री बनाउने प्रस्ताव गरेका छन् ।

प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बसेको सचिवालय बैठकमा सधैँ आफू पहिले बोल्ने ओलीले बुधबारको बैठकमा अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’लाई बोल्न आग्रह गरेका थिए ।

प्रचण्डले आफ्नो धारणा राख्न नपाउँदै ओलीले योजनावद्ध तरिकाले बामदेवलाई प्रधानमन्त्री बनाउने प्रस्ताव ल्याए । त्यतिमात्र होइन उनले वरिष्ठ नेता माधव कुमार नेपाललाई तेस्रो अध्यक्ष बनाउन प्रस्ताव गरेका एक सचिवालय सदस्यले जानकारी दिए ।

आफूविरुद्ध एक ठाउँमा उभिएका सचिवालयका बहुसंख्यक सदस्यलाई विभाजन गर्ने उद्देश्यसहित ओलीले गौतमलाई आफ्नो पक्षमा पार्ने प्रयास गरेका छन् । ओलीको प्रस्तावले गौतम उत्साहित भएका छन् । तर उनले प्रधानमन्त्री बन्ने आधार भन्दा पनि आउँदो संकट टार्ने उद्देश्यले ओलीले उक्त प्रस्ताव ल्याएको भन्दै बुधबार राती नै आफू निकट नेताहरुसँग छलफल गरेका छन् ।

प्रचण्ड र नेपालबीचको सम्बन्धमा पनि दरार ल्याउनका लागि ओलीले तेस्रो अध्यक्षको कार्ड फालेका छन् । जुन कुरा वरिष्ठ नेता नेपालले बैठकमै अस्विकार गरेर प्रधानमन्त्री र पार्टी अध्यक्ष दुवै पदबाट राजीनामा दिन ओलीलाई आग्रह गरेका छन् । ९ सदस्यीय सचिवालयमा ओलीको पक्षमा महासचिव विष्णु पौडेल र ईश्वर पोखरेल छन् । सचिवालय बैठकमा ओलीको प्रस्तावको दुई जनाले मात्रै समर्थन गरेका थिए ।

बैठकमा के भयो ?

अध्यक्षद्वय ओली र प्रचण्डको अध्यक्षतामा सुरु भएको बैठकमा ओलीले आज ‘प्रचण्डजी बोल्नु हुन्छ’ भन्दै अर्का अध्यक्ष प्रचण्डलाई बोल्न आग्रह गरे । प्रचण्डले सुरुवात देखि नै ओलीले पार्टीलाई सिंगो पार्टी भन्दा पनि गुटको रुपमा चलाएको आरोप लगाए । आफूले सुरुदेखि लामो समयसम्म पार्टीमा सुधारको पक्षमा रहेको तर ओलीले आफू निकट लगाएर विभिन्न प्रचारबाजी गरेको प्रचण्डको भनाइ थियो ।

बैठकमा प्रचण्डले भने, ‘मलाई सुरुमै पनि प्रधानमन्त्री बन्ने अवसर थियो । पाँच वर्ष प्रधानमन्त्री बन्ने आधार तपाईँहरुले पाउनु पनि भएको थियो । तर मलाई प्रधानमन्त्री होइन, पार्टी एकता आवश्यक ठानेर पार्टी एकता गरेँ । त्यसपछि भएका सहमति पनि तपाईँले कुनै पनि पालना गर्नु भएन । मैले आधा-आधा कार्यकालको प्रधानमन्त्री, एकल अध्यक्ष सबैकुरा छाडे । तर तपाईँले हामीविरुद्ध षड्यन्त्र गरेर अगाडि बढ्न थाल्नु भयो ।’

प्रचण्डले ओलीले पार्टी एकताविरुद्ध गरेका विभिन्न उदाहरण बैठकमा राखेका थिए । उनले भने, ‘पार्टीका भन्दा आफ्ना मान्छे भेला पारेर सुरुवातदेखि नै पार्टी एकताविरोधी गतिविधिमा तपाईँ लाग्नु भयो । पटक पटक अपठ्यारो पर्दा तपाईँले के कुरामा कम्परमाइज गर्नुभयो ? योगदान भनेको त्याग पनि हो । तपाईँमा त्यो गुण नै छैन । पहिलो केन्द्रीय समिति बैठकदेखि नै एकताविरोधी गतिविधिमा तपाईँ सक्रिया हुनुभयो । विधानमा भएका राजनीतिक लाइनलाई तपाईँले नमान्ने ? अन्तिममा आएर जनताको मायाले भएको पार्टी एकतालाई विघटन गर्न खोज्ने ?’

प्रचण्डले अध्यादेश ल्याउनेदेखि राजदूत फिर्तासम्म कुनै पनि कुरामा पार्टी नेतृत्वसँग सल्लाह नगरिएको बताए । उनले भने, ‘तपाईँले आफ्नै पार्टी फुटाउनका लागि अध्यादेश ल्याउने ? संवैधानिक परिषद् ऐन ल्याएर सत्ता र पार्टी कब्जा गर्न खोज्ने ? विभिन्न डर, धम्की दिने ? पार्टी विरोधी गतिविधि गरेकाले तपाइँले राजीनामा गर्नुस् ।’

प्रचण्डले आफ्नो धारणा राख्न नपाउँदै ओलीले भूमिका नबाँधेर सबैलाई आश्चर्यमा पार्नेगरी गौतमलाई प्रधानमन्त्री बनाउने प्रस्ताव गरे । उनले भने, ‘यहाँ के के भइरहेको छ मलाई सबै कुरा थाहा छ । राजीनामाको प्रस्ताव त आयो, तर को प्रधानमन्त्री बन्ने ? मेरो प्रस्ताव छ कोरोना महामारीपछि मैले राजीनामा दिन्छु बामदेवलाई प्रधानमन्त्री बनाम । राष्ट्रियसभा सदस्य पनि प्रधानमन्त्री बन्न मिल्नेगरी संविधान संशोधन गरेर वा कुनै निर्वाचन क्षेत्र खाली गरेर उहाँलाई जिताएर प्रधानमन्त्री बनाम । म यी दुवै विकल्पका लागि मार्गप्रशस्त गर्न तयार छु ।’

वरिष्ठ नेता नेपाललाई व्यग्य गर्दै उनले तेस्रो अध्यक्ष बनाउने प्रस्ताव गरेका अर्का एक सचिवालय सदस्यले जानकारी दिए । उनका अनुसार ओलीले बैठकमा भने, ‘साथीहरुलाई पद चाहिँएको छ । माधव कमरेडको पनि मान मर्यादा पुगेन भन्ने छ । उहाँलाई पनि पार्टीको तेस्रो अध्यक्ष बनाम । दुईमा एक थपौँ, के बिग्रिन्छ ? मेरा यी विकल्पहरु छन् । यी विषयमा हामी छलफल गरौँ । अहिले पद त्याग्नु जगहँसाइ मात्र हुन्छ । त्यसैले महामारीपछि राजीनामा दिन्छु ।’

ओलीले आफ्ना धारणा राखेपछि वरिष्ठ नेता झलनाथ खनालले आफ्नो धारणा राखेका थिए । उनले ओलीको प्रस्तावलाई व्यग्य गर्दै पार्टीको निर्णय नमान्ने गरेको आरोप लगाएका स्रोतको भनाइ छ । खनालले बैठकमा भने, ‘पार्टीका नेताविरुद्ध मानमर्दन गरेको छ । पार्टी निर्णय नमान्ने अहिले विभिन्न षड्यन्त्र गर्ने ? त्यसैले स्थायी कमिटी बैठक बोलाउनु पर्छ । पार्टीले भन्यो भने तपाईँ (ओली)ले राजीनामा दिनुपर्छ ।’

आफूलाई व्यग्य गरेकोमा आपत्ति जनाउँदै अर्का वरिष्ठ नेता नेपालले भने, ‘तपाईँ(ओली)मा अहंकार धेरै भयो । यहाँ बैठकमा पनि तपाईँले अहंकार देखाउनु भयो । पार्टीका बैठक नै नराख्ने, तर गुटका बैठक राखेको राख्यै । सरकारको लोकप्रीयता झरेर कहाँ पुग्यो ? तपाईँकै लोकप्रीयता झरेको छ । त्यसैले अब ढिला नगरीकन राजीनामा दिएर मार्गप्रस्स्त गर्नुपर्छ । बाटो रोकेर अनेक खेल गर्ने ? ‘

वरिष्ठ नेता नेपालपछि बोलेका गौतमले प्रधानमन्त्रीको प्रस्तावमा घुमाउरो पाराले शंका व्यक्त गरे । उनले बैठकमा भने, ‘मलाइ त यो सपना जस्तै लागेको छ । यस्तो प्रस्ताव आउला भन्ने त मैले सोचेको थिएन । प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव ठिक छ । अब स्थायी कमिटी बैठक भन्दा पनि सचिवालयबाट निर्णय गरौँ । तर यो कुरा पहिले आउनु पर्थ्यो ।’

बैठकमा बामदेव गौतमपछि बोलेका प्रवक्ता नारायणकाजी श्रेष्ठ ‘प्रकाश’ले महामारीको समयमा सरकारले प्रभावकारी काम गर्नुपर्नेमा जनता नै निराश हुने काम भइरहेको बताए । उनले भने, ‘लोकतान्त्रिक विधि, मूल्य, माध्याता अनुसार सरकार, पार्टी चल्नुपर्छ कोरोना महामारीले देश संकटमा परेका बेलामा पार्टीले निर्णय निर्णहरु पनि विचार पुर्याएर लिनुपर्छ । त्यसैले स्थायी कमिटीको बैठकमा यी विषयमा छलफल गरौँ ।’

बैठकमा थोरै समय बोलेका रामबहादुर थापा बादलले प्रधानमन्त्रीको प्रस्तावमा असहमति जनाएका छन् । उनले बैठकमा भने, ‘अहिले प्रधानमन्त्रीले राजीनामा दिने कुरा ठिक छैन । बामदेवजीलाई प्रधानमन्त्री बनाउने प्रस्ताव पनि ठिक छैन । त्यसैले पार्टीले निर्णय लिँदा धेरै कुराको ख्याल गर्नुपर्छ ।’

महासचिव विष्णु पौडेल र सचिवालय सदस्य ईश्वर पोखरेलले पनि बैठकमा कम समय बोलेका थिए । दुवैजनाले प्रधानमन्त्रीको प्रस्तावमा सहमति जनाए । दुवैजनाले प्रधानमन्त्रीले बामदेव गौतमलाई प्रधानमन्त्री बनाउन आएको प्रस्तावमा समर्थन गरे । प्रधानमन्त्रीको प्रस्तावबाहेकमा सहमति हुन नसक्ने भन्दै पोखरेलले अन्य प्रस्ताव ल्याएमा त्यसको प्रतिवाद गरिने चेतावनी दिए । पौडेलले प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव समस्या समाधानको उपयुक्त बाटो भएकाले त्यसै अनुसार निर्णयमा पुग्नुपर्नेमा जोड दिए ।

ओलीले चलाखीपूर्ण तरिकाले आफूविरुद्धको गठबन्धन विभाजन गर्ने उद्देश्यले प्रसताव गरेपछि बुधबार राती नै नेताहरुले अनौपचारिक छलफल गरेका छन् । गौतमले पनि आफूलाई राष्ट्रियसभाबाट आउँदा संविधान संशोधन गर्नुपर्नेमा नेकपासँग दुईतिहाइ बहुमत नभएको र प्रतिनिधिसभा सदस्यलाई कुनै क्षेत्रबाट राजीनामा गराएर चुनाव गर्दा उनकै सचिवालयमा भएका व्यक्तिले पहिले चुनाव हराएकाले आफू सचेत बनेको बताएका एक सचिवालय सदस्यले बताएका छन् ।