मानिसको स्वभाव र गुणबारे शास्त्रमा विस्तृत रुपमा उल्लेख गरिएको छ । र त्यस्ता गुणले ती व्यक्ति तथा उनीसँग सम्बन्ध राख्ने व्यक्तिमा पर्ने असरबारे पनि शास्त्रमा उल्लेख गरेको पाइन्छ ।

राम्रा गुण हुनुमा पनि शरीरिका विभिन्न अंगले फरक फरक अर्थ राख्ने मान्यता छ । जस्तै कि आँखा । भनिन्छ जो कसैलाई पनि आँखामा गहिरोगरी हेर्यो भने सम्पूर्ण ब्यक्तित्व आँखाबाटै बुझ्न सकिन्छ । यसैकारण आँखालाई मनको ऐना पनि भनिन्छ ।

समुन्द्र शास्त्रमा पनि आँखाँको वर्णन निक्कै राम्रोसँग गरिएको छ । यसमा भनिएको छ कि आँखाको बनौटबाट नै ब्यक्तिको गुण दोष थाहा पाउन सकिन्छ ।

चलाख ब्यक्तिका आँखा

निला आँखा सुन्दर मानिन्छ तर सुन्दर आँखाको पछि नलाग्नुस् । यस्ता ब्यक्ति निक्कै चलाख हुन्छन् र विश्वास गर्दा समस्या हुन सक्छ । किनभने यिनीहरु विश्वास तोड्न कुनै आइतबार कुर्दैनन् । आफ्नो स्वार्थपूर्ति भयो भने यिनीहरु जो सुकैलाई पनि धोखा दिन सक्छन् ।

यस्ता आँखा पनि खतरनाक

काला र गोला आँखा हुने ब्यक्तिसँग पनि बँच्नु राम्रो हुन्छ । किन भने उनीहरुको आँखा मात्र होइन स्वभाव पनि साँपको जस्तो हुन्छ । यस्ता आँखा हुनेहरुले मौका मिल्ना साथ फाइदा लिन खोज्छन् ।

साना आँखा हुनु नराम्रो

जसको आँखा साना हुन्छन् त्यस्ता ब्यक्तिमा साहसको कमि हुन्छ । यिनीहरुको सोच्ने दायरमा पनि साँघुरो हुन्छ । यिनीहरु पनि आफ्नो फाइदालाई अधिक महत्व दिन्छन् । अरुप्रति साहनुभुति कम हुन्छ ।